Katedra w Oliwie

Sprowadzeni w 1186 roku cystersi zbudowali w Oliwie (około 1200 roku) niewielkie murowane oratorium - późniejszy kościół klasztorny. Pomimo zniszczeń związanych z napadami Prusów (1224, 1234) i Krzyżaków (1243, 1247, 1252) kościół nieustannie się powiększał, aż w trakcie odbudowy po wielkim pożarze w 1350 roku rozrósł się do dzisiejszych rozmiarów.

Po kasacie opactwa w 1831 roku kościół klasztorny stał się kościołem parafialnym. W latach 1909-1910 przeprowadzono prace konserwatorskie oraz przebito wejście w ścianie północnej i zbudowano tam pseudobarokową kruchtę. W 1925 roku stał się katedrą - siedzibą Biskupa Gdańskiego. W 1976 roku katedra otrzymała tytuł Bazyliki Mniejszej, a w 1992 roku została podniesiona do rangi Archikatedry.