Kluż-Napoka

Tym razem pospacerujemy po rumuńskim mieście Kluż-Napoka (rum. Cluj-Napoca). Jego historia sięga 124 r. n.e., gdy za panowania Marka Aureliusza prawa miejskie uzyskała znajdująca się tutaj rzymska osada Napoca. Kolejne zapisy n.t. miasta pochodzą z XII wieku. Wspominają o mieście Clus położonym pośród wzgórz. Usytuowana na skrzyżowaniu szlaków handlowych osada szybko się rozwija. W XIV wieku funkcjonuje tu już miasto Klausenburg rozbudowane przez osadników niemieckich i węgierskich, z dużym rynkiem i regularnym, szachownicowym układem ulic. W 1405 r. staje się wolnym miastem królewskim. W 1860 r. zostaje stolicą Transylwanii. Na czasy monarchii austro-węgierskiej przypada okres jego największej świetności. Przeprowadzone wtedy modernizacje nadały mu metropolitalny charakter. W 1919 r, już w ramach państwa rumuńskiego, zmieniono nazwę miasta na Cluj, a w latach 70 XX w. dodano nazwę Napoca, podkreślającą dawne związki z rzymską Dacją.

Zwiedzanie miasta zaczynamy na Placu Avrama Iancu. Do drugiej połowy XIX wieku plac ten był poligonem dla żołnierzy, później pastwiskiem, a następnie targiem bydła i drewna. Dopiero w czasach Belle Époque powstaje tutaj nowe centrum kulturalne miasta otoczone ładnymi kamienicami. Pośrodku placu zwraca uwagę okazała sylwetka katedry prawosławnej pw. Zaśnięcia Matki Bożej.



Katedra była budowana w latach 1920-1933. Uroczysta konsekracja katedry w obecności króla Karola II odbyła się 5 listopada 1933 roku. Potrójne wejście do katedry zdobią ładne mozaiki.



Niestety, okazało się, że w środku odbywa się właśnie ceremonia ślubna. Nie wypadało w tym czasie wykonywać zdjęć. Chcąc jednak przybliżyć wygląd jej wnętrza zamieszczam poniżej skrót do panoramy. Panorama jest zgodna z systemem Street View, a więc można wirtualnie spacerować po wnętrzu katedry i przybliżać co ciekawsze miejsca.

Wokół placu rozlokowało się kilka ważnych instytucji. Pośród nich wyróżnia się budynek Teatru Narodowego i Opery z 1906 r. Na zdjęciu poniżej częściowo przesłonięty budowaną sceną na wolnym powietrzu.



Tu również możemy pospacerować wirtualnie po jego wnętrzach dzięki panoramie Street View.

Jedna z rzeźb zdobiących dach teatru.



Obok teatru znajduje się Pałac Sprawiedliwości.



Tu Temida nie jest ślepa, czyżby można liczyć na uczciwe procesy ?



Pałac Archidiecezji Prawosławnej.



Z Placu Avrama Iancu kierujemy się teraz Bulwarem Bohaterów w kierunku Placu Unirii, pełniącego funkcję rynku i centrum miasta. Po drodze mijamy kilka ładnych secesyjnych kamienic.


















Ciekawa jest historia widocznego kościoła Minorytów. Był ulubionym miejscem modlitwy dla ludności pochodzenia ormiańskiego. A że słynęli z urody, zwłaszcza dziewczęta, kościół bywał nazywany kościołem pięknych. W 1928 roku papież przekazał kościół grekokatolikom. Gdy w 1948 roku przejęli go prawosławni, grekokatolicy zażądali zwrotu, co skończyło się wielką bójką. Ostatecznie kościół jest obecnie katedrą grekokatolicką.



Nieco dalej stoi pomnik Wilczycy Kapitolińskiej. Skąd się tutaj wziął ? To dar rządu włoskiego dla Kluż-Napoki za pielęgnowanie tradycji rzymskich z czasów, gdy tereny te były zamieszkiwane przez Daków. Pod postacią wilczycy znajduje się popiersie cesarza Trajana.



Jest to kopia rzeźby, której oryginał znajduje się w Muzeum w Rzymie.



Mijamy budynek dawnego Ratusza z tarczą herbową miasta.



Co prawda od 1999 roku miasto zmieniło swój wizerunek herbu, ale wciąż nie ma zgody na jego oficjalne używanie.



Przed nami Pomnik Pamięci. Został wzniesiony w 1994 roku z okazji obchodów stulecia wydania petycji tzw. memorandum do cesarza Austro-Węgier, Franciszka Józefa żądających równych praw dla ludności rumuńskiej.



Dochodzimy do Placu Unirii. Reprezentacyjny plac miasta otacza wiele bogato zdobionych kamienic i dawnych pałaców.






W centralnym punkcie placu wznosi się kościół rzymskokatolicki pw. św. Michała.



Znajdujący się przed kościołem pomnik konny króla węgierskiego Macieja Korwina nawiązuje do okresu, gdy miasto leżało w granicach królestwa węgierskiego, a później cesarstwa austriacko-węgierskiego. Nosiło wtedy nazwę Kolozsvár. Pomnik postawiono w 1902 roku z okazji węgierskiego milenium. Jego autorem jest węgierski rzeźbiarz János Fadrusz (1858–1903), który w 1902 r. został honorowym obywatelem miasta. Za ten pomnik otrzymał pierwszą nagrodę na wystawie światowej w Paryżu w 1900 r.



Wejście do kościoła znajduje się po jego zachodniej stronie.



Budowę kościoła zaczęto za panowania Zygmunta Luksemburskiego. Jego herb (Cesarza Rzymskiego Narodu Niemieckiego) oraz herby Węgier i Czech znajdują się nad wejściowym portalem. Powyżej postać Archanioła Michała walczącego ze smokiem.



Trójnawowa świątynia budowana była w kilku etapach. Wąskie prezbiterium z dwiema małymi nawami zamkniętymi apsydami pochodzi z połowy XIV wieku. Neogotycka wieża o wysokości osiemdziesięciu metrów pochodzi z 1859 roku. Czyli kościół w obecnej formie budowano ok 500 lat Kościół wiele razy niszczyły pożary, trzęsienia ziemi i pioruny. Jednocześnie był wzbogacany o nowe elementy w różnych stylach, od gotyku do baroku.



Gdy tak patrzymy na surowe, kamienne wnętrze świątyni odnajdujemy w nim wiele wspólnych cech typowych dla dawnych katedr. Mimo, że kościół nigdy nie był katedrą to przypuszcza się, że jej budowniczowie wzorowali się na katedrze w Koszycach.

Neogotycki ołtarz, dzieło mistrza ciesielskiego Lajosa Backa, został nagrodzony na targach światowych w Wiedniu w 1873 roku. W niższych nastawach znajdują się rzeźby św. św. Szczepana i Władysława.



W centrum ołtarza umieszczono rzeźbę Marii Dziewicy z Dzieciątkiem.



Ładna, bogato rzeźbiona ambona pochodzi z 1750 roku. Rzeźba św. Michała otoczona aniołami na koronie ambony została wykonana przez rzeźbiarza Antona Schuchbauera , a bogata dekoracja rzeźbiarska attyki ambony jest dziełem Johannesa Nachtigalla.



Na dolnym gzymsie ambony siedzą postacie czterech patriarchów kościoła, a na jej balustradzie płaskorzeźby czterech ewangelistów.



Filar, na którym wspiera się ambona, jest ozdobiony płaskorzeźbą Dobrego Pasterza, a na balustradzie schodów znajdują się trzy płaskorzeźby przedstawiające sceny z życia Jezusa: wizyty Jezusa w domu Maryi, Cudownego Połowu oraz Jezusa i dzieci.



Ołtarz Adoracji Trzech Króli znajduje się w południowej absydzie i ozdobiony jest obrazem olejnym przedstawiającym scenę pokłonu Trzech Króli oraz posągami trzech Mędrców.






Nad ołtarzem scena Ukrzyżowania.



Dawny ołtarz św. Katarzyny, obecnie św. Krzyża.



Kamienna rzeźba Świętej Trójcy z postacią Jezusa ukrzyżowanego pod zachodnią trybuną kościoła jest dziełem rzeźbiarza Johannesa Nachtigalla, pochodzącym z 1753 roku.



Nad wejściem do zakrystii dominuje monumentalny kamienny portal z roku 1528 r. Jego górną część wypełniają figurki aniołków oraz popiersie fundatora Johannesa Kleina.



Barokowe organy z 1752 r. z warsztatu Johannesa Hahna z Sibiu, z dekorację rzeźbiarską Johannesa Nachtigalla.



Poniżej mniejsze, pomocnicze organy, również wykonane w warsztacie Johannesa Hahna.



Na koniec wizyty w tym kościele załączam kilka zdjęć witraży, które są prawdziwą ozdobą kościoła św. Michała. Pochodzą z przełomu wieków XIX i XX, z renomowanych warsztatów w Budapeszcie i Monachium.


















Po wyjściu z kościoła spoglądamy jeszcze na najwyższą w Rumunii wieżę kościelną.



Teraz nasze kroki kierujemy na jedną z uliczek odchodzących na północ od placu Unirii. Znajduje się tutaj najstarszy w mieście, gotycki dom piętrowy. Obecnie siedziba Akademii Sztuk Pięknych.



Więcej informacji znajdziemy na umieszczonych na elewacji brązowych tablicach. To tutaj 27 marca 1443 r. urodził się sławny król Węgier - Maciej Korwin. Stąd dom bywa nazywany domem Macieja Korwina.



Nieco dalej przy placu Muzeului znajduje się jedno z najstarszych i najbardziej znaczących miejsc kultu w Kluż-Napoce - kościół franciszkanów. Początkowo w tym miejscu istniał starszy kościół rzymskokatolicki z XI w, ale został zniszczony podczas wielkiej inwazji na Tatarów w 1241 r. Obecny kościół został zbudowany na jego miejscu między 1260 a 1290 rokiem, a dzisiejszy wygląd zawdzięcza przebudowom w XV i XVIII wieku.



Utrzymane w barokowym stylu wnętrze posiada jasny, stonowany wystrój.



Ołtarz główny pochodzi z 1730 roku. W bocznych niszach umieszczono postacie świętych królów węgierskich - Stefana i Władysława.



Centralne miejsce zajmuje postać Matki Boskiej z Dzieciątkiem.



Ambona jest dziełem Johannesa Nachtigalla. Baldachim wieńczy figura Chrystusa Zmartwychwstałego, na korpusie są figury czterech ewangelistów.



Jedno z licznych epitafiów umieszczonych na ścianach wewnątrz kościoła.



Kończymy zwiedzanie Kluż-Napoki, rumuńskiego miasta o węgierskich korzeniach. Mamy w planach kolejny wypad do Rumunii, może więc będzie okazja, by zobaczyć je raz jeszcze i poznać jego pozostałe atrakcje.

Lokalizacja miasta.