Spiska Kapituła

Na wysokim wzniesieniu Martinskiego Kopca nieopodal miasteczka Spiskie Podgrodzie leży warowne miasteczko kościelne o nazwie Spiska Kapituła. Dla mieszkańców słowackiego Spiszu pełni taką rolę jak Góra św. Anny dla Ślązaków. Ta stolica biskupstwa nazywana bywa słowackim Watykanem.



Znakiem rozpoznawczym kościelnego wzgórza są strzeliste wieże XIII wiecznej katedry pw. Św. Marcina. Po jego lewej stronie widać zabudowania pałacu biskupiego.

Pierwszy ośrodek religijny mógł istnieć na wzgórzu już w czasach Państwa Wielkomorawskiego. W XII wieku wraz z węgierską kolonizacją pojawiają się pierwsze wzmianki o miejscowym kościele św. Marcina, który od XIII wieku stał się siedzibą opactwa, kapituły i ważnym ośrodkiem religijnym na całym Spiszu. Pierwsze obwarowania pojawiły się w XIV wieku, solidniejsze; które dotrwały do czasów współczesnych, pochodzą z lat 1662 - 1665. Wtedy też miejscowość otrzymała prawa miejskie. W 1776 utworzono w Spiskiej Kapitule biskupstwo spiskie.

Opactwo Benedyktynów w Melku

Opactwo powstało w średniowieczu, na miejscu wcześniejszej fortyfikacji. Niewielką część tych budowli obronnych wkomponowano w zespół klasztorny. W XV w. tutejsi zakonnicy zainicjowali reformy w obrębie zakonu benedyktyńskiego, głosząc powrót do pierwotnej doktryny św. Benedykta. Wrócili na ścieżki ascetyzmu, cnoty i nauki, czego wyrazem było m.in. uznanie organizacji wspólnoty w Melku za wzorcową przez papieża Urbana VIII.

W XVIII z inicjatywy opata Berhotda Dietmayera klasztor i kościół pw. św. Piotra i św. Pawła poddano gruntownej przebudowie na styl barokowy. W konsekwencji powstał jeden z największych barokowych zespołów sakralnych w Europie, uznawany za najpiękniejszy przykład baroku w Austrii.