Pałac Katarzyny w Carskim Siole

W dzisiejszym poście chciałbym przedstawić drugi wielki pałac rodziny carskiej. O ile publikowany już na blogu pałac w Peterhofie był ulubionym miejscem pobytu cara, ten jest przypisywany jego żonie, Katarzynie, gdyż został zbudowany na podarowanym jej jeszcze przed ślubem terenie, nieopodal Petersburga. Katarzyna najpierw postanowiła założyć tutaj park z oranżerią. W 1717 roku, zażyczyła sobie, aby w tym miejscu również powstał pałac. Tak też się stało. Z początku był to niewielki pałac, który wkrótce stał się jej ulubionym miejscem pobytu. Rezydencja przyjęła nazwę Carskiego Sioła (Ца́рское Село́).

Dzisiejszy wygląd pałacu zawdzięczamy dwóm wielkim następczyniom Katarzyny I - cesarzowych Elżbiecie i Katarzynie II. W efekcie trwających przez kilkadziesiąt lat prac, powstał monumentalny pałac z 300 metrową fasadą. Pomimo swoich rozmiarów jego wygląd sprawia wrażenie lekkości za sprawą umiejętnego rozmieszczenia okien poprzedzielanych kolumnami i licznymi postaciami atlasów a także zastosowaniu intensywnych kolorów.

Zapraszam na wirtualny spacer po tym pałacu. Złote wrota, główna brama prowadząca na teren kompleksu pałacowo-parkowego.



Fragment głównej fasady. Jest tak wielka, że trudno ją objąć całą w obiektywie.



Doskonały przykład dla architektów, jak uzyskać wrażenie lekkości konstrukcji, mimo jej monstrualnych wymiarów.



Po lewej stronie pałacu dostrzegamy złociste kopuły wieżyczek. Pod nimi znajduje się pałacowa kaplica.



Zdobią je ładne ornamenty.



Zbliżenie na posągi atlasów.



Główne, reprezentacyjne wejście do pałacu. Jego centralne usytuowanie to efekt przebudowy pałacu w czasie panowania cesarzowej Katarzyny II.



Idziemy po schodach głównej sieni na pierwsze piętro pałacu.



Zwracają uwagę ładne sztukaterie zdobiące klatkę schodową oraz eksponaty ceramiki chińskiej.



Z głównej klatki schodowej przechodzimy teraz przez jadalnię. Pomieszczenie dawniej było używane na małe okolicznościowe przyjęcia oraz pełniło funkcję dzisiejszego bufetu szwedzkiego podczas organizowanych w pałacu wielkich balów.



Ozdobą jadalni jest wielopoziomowy piec kaflowy z malarstwem kobaltowym, kolumnami i niszami. Takie piece były integralną częścią wszystkich głównych sal pałacu.



Jak pokazuje zbliżenie, mimo podobieństwa, każdy kafel to inny obrazek.



Z jadalni wchodzimy do Wielkiej Sali. Tutaj wszystkie grupy zwiedzające pałac oczekują na swoją kolejność dalszego zwiedzania. Nam to zajęło ok 25 minut.

Wielka Sala lub Jasna Galeria, jak ją nazywano w XVIII wieku, jest największą salą w pałacu. Stylowa sala o powierzchni ponad 800 metrów kwadratowych była przeznaczona na miejsce oficjalnych przyjęć i uroczystości, bankietów, bali i maskarad. Sala zajmuje całą szerokość pałacu i ma okna po obu stronach. Latem wnętrze wypełnione jest światłem, które dodatkowo jest rozjaśnione złoceniami na ścianach. Wieczorem oświetlało ją 696 świec umieszczonych z świecznikach otoczonych lustrami. Wystawna barokowa dekoracja tworzy iluzję nieograniczonej przestrzeni. Naprzemiennie duże okna i lustra optycznie powiększają salę, podczas gdy obraz na suficie, otoczony malowaną kolumnadą, rozszerza przestrzeń w górę.



Sztukaterie i ozdobne rzeźby, które pokrywają ściany Wielkiej Sali zostały wykonane przez 130 rosyjskich rzeźbiarzy.



Rzeźbiony wystrój jest szczególnie wystawny na końcowych ścianach, które zdobią kompozycje z wieloma postaciami.






Oryginalny obraz sufitowy wykonano w latach 1752–1754 na podstawie szkicu Giuseppe Valeriani (1708–1762), wybitnego weneckiego dekoratora. Obraz zawiera trzy odrębne kompozycje: Alegorię Rosji , Alegorię pokoju i Alegorię zwycięstwa.



Kolejna jadalnia zwana białą służyła głównie jako miejsce mniejszych bankietów. Od czasów cesarzowej Elżbiety ściany tego pokoju wyłożone były białym adamaszkiem, który w połączeniu ze złoconą sztukaterią nadawał wnętrzu szczególnej elegancji. Pośrodku pokoju stoi owalny stół z wykwintną porcelaną wykonaną w słynnej fabryce w Miśni w Niemczech. Zgodnie z XVIII-wieczną tradycją stół przykryty jest misternie udrapowanymi obrusami, ozdobionymi girlandami z kwiatów.



W sali szkarłatnych pilastrów zwracają uwagę chińskie szachy z tablicą inkrustowaną macicą perłową i rzeźbionymi figurami z kości słoniowej. W pokoju znajdują się także inkrustowany sekretarzyk i krzesła w stylu rokoko wykonane przez niemieckiego mistrza rzemieślnika Abrahama Roentgena (1711–1793).



Kolejne wnętrze skrywa słynną Bursztynową Komnatę, prawdziwy klejnot Pałacu Katarzyny, który kiedyś nazywano jednym z cudów świata.


                                                                                                                                                                                  zdjęcie z internetu

Komnata była darem pruskiego cesarza Fryderyka Wilhelma I dla Piotra Wielkiego po podpisaniu przez obu władców sojuszu wojskowego w 1716 r. Bursztynowa komnata najpierw przez kilkanaście lat zdobiła ściany jednej z sal Pałacu Zimowego w Petersburgu, a następnie na prawie 200 lat trafiła do pałacu w Carskim Siole. W 1941 roku do miasta Puszkin, gdzie znajduje się pałac, docierają wojska niemieckie. Wkrótce przybywają specjaliści z nazistowskiego zespołu zajmującego się grabieżą dzieł sztuki. Bursztynowe panele zostały zdjęte i wysłane do Królewca, gdzie trafiły na tamtejszy zamek. Przez trzy lata Niemcy chełpili się, że Bursztynowa Komnata wróciła do swojej ojczyzny. W 1944 r, gdy Niemcy wycofywali się z Królewca, panele ponownie zdemontowano i wysłano w nieznane miejsce. Od tego momentu szlak Bursztynowej Komnaty ginie. Wszystkie dotychczasowe poszukiwania okazały się bezowocne.

W lipcu 1979 r. Rada Ministrów Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich podjęła decyzję o odtworzeniu bursztynowych paneli. Prace nad nimi rozpoczęły się w 1983 r. Trwały przez dwadzieścia cztery lata, a z okazji 300. rocznicy założenia Petersburga Bursztynowa Komnata przyjęła pierwszych gości.

Dopiero spojrzenie na detale wystroju Bursztynowej Komnaty pozwalają uzmysłowić sobie, jakim jest arcydziełem sztuki.












Z Bursztynowej Komnaty przechodzimy do następnej wspaniałej sali, będącej galerią obrazów. Niezwykły jest sposób ich ułożenia na ścianie. Ściśle przylegając do siebie obrazy tworzą barwną mozaikę, coś na wzór artystycznej boazerii. W tej sali oprócz obrazów zachwyciły nas jeszcze wspaniale rzeźbione portale nad drzwiami.



Nie wspomniałem jeszcze o tym, ale poza wspaniałym wystrojem ścian mijanych pomieszczeń, nie mniej wytwornie wyglądały ich sufity. Poza pięknymi, złoconymi sztukateriami posiadały pięknie malowane plafony, zwykle o tematyce mitologicznej. Poniżej dwa przykładowe.






Salon chiński Aleksandra I wyróżnia się spośród pozostałych pomieszczeń pięknymi jedwabnymi tapetami ręcznie malowanymi w stylu mandaryńskim. Ściany zdobią dwa duże portrety Piotra Wielkiego i Katarzyny I






Pośrodku, między dwoma wspaniałymi piecami umieszczono mniejsze portrety członków rodziny carskiej. Poniżej na stolikach ustawiono egzemplarze ceramiki chińskiej i japońskiej.



Zielona jadalnia znajdowała się w prywatnej części pałacu, gdzie nie mieli wstępu dygnitarze i zapraszani goście. Jasnozielone ściany jadalni ozdobione są białym ornamentem, którego motywy nawiązują do z malowideł ściennych zdobiących starożytne wille. Wśród fragmentów architektury klasycznej, waz greckich i winorośli wyróżniają się postacie chłopców i dziewcząt w starożytnych strojach.



Na tym pomieszczeniu skończyliśmy zwiedzanie wnętrz pałacowych i boczną klatką schodową opuściliśmy pałac wychodząc na teren jej ogrodów.



Ozdobą tych ogrodów są starannie wypielęgnowane trawniki przeplatane mozaikami ułożonymi z barwionego kruszywa.






Rzadka chwila ze słońcem dodaje kolorytu alejkom po których spacerujemy.



Również zyskała fasada pałacu. Niestety, nie zawsze w czasie wycieczek świeci nam słońce :)



Ale Pałac Katarzyny to nie jedyna atrakcja Carskiego Sioła. Oto w oddali widać już zabudowania znajdujące się na tym terenie parku pałacowego.



Ten ogromny, zielony teren liczący około 700 hektarów ziemi kryje kilkadziesiąt pawilonów ogrodowych, mniejszych pałaców i tzw. architekturę ogrodową. Jest podzielony na kilka mniejszych terenów parkowych, różniących się stylem ich założenia. Nawet ich pobieżne zwiedzenie wymaga niezłej kondycji i może braknąć dnia, by wszędzie dotrzeć. Może będzie okazja, by go kiedyś opisać.

W 1990 roku cały kompleks Carskiego Sioła wraz z innymi zabytkami Petersburga został wpisany na listę UNESCO.

Zobacz również:

Peterhof





Lokalizacja pałacu