Lukka (Lucca)

Lukka to kolejne z włoskich miast, które zwiedziliśmy podczas naszej wycieczki po Toskanii. Miasto ma niezwykle bogatą, sięgającą czasów rzymskich historię. Jej największe lata świetności przypadają na okres od XI do XIV wieku, gdy stało się jednym z najpotężniejszych włoskich miast-państw. Swoją potęgę budowało najpierw na rolnictwie i uprawie oliwek, później na handlu jedwabiem i sukiennictwie. Miasto przez długie lata zachowało swoją niezależność, aż do roku 1799, gdy zdobył je Napoleon.

Dzisiejsza Lukka wydaje się miastem nieco zapomnianym przez turystów, którzy głównie zmierzają do położonej nieopodal Pizy i jego słynnego Placu Cudów. To sprawia, że nawet w sezonie zwiedzanie tego miasta jest przyjemne. Nie ma tu ogromnych tłumów turystów, stosunkowo łatwo znajdziemy też miejsce w kawiarni czy restauracji, aby zrobić sobie przerwę w zwiedzaniu. A że jest tam co zwiedzać, już niedługo się o tym przekonacie po lekturze tego postu.

Nasz spacer po Lukce zaczynany nieopodal bramy Porta San Donato. Brama jest jedną z sześciu prowadzących w obręb Starego Miasta otoczonego wspaniałym pierścieniem dawnych murów obronnych.



Mury powstały w XVI wieku, a dzięki swojej nowatorskiej konstrukcji, bardziej przypominającej mury twierdzy, przez długie lata decydowały o niezależności Lukki. O ich potędze świadczą wymiary - ok 12 m wysokości i prawie 30 m szerokości. To czyniło je odpornymi nawet na atak z wykorzystaniem dział armatnich.



Wchodzących do miasta wita postać biskupa, św. Donata.



Postać tego biskupa niedługo znów spotykamy, mijając kościół św. Paolina z Lukki.



Wypełnia jedną z wnęk fasady kościoła.



Przy okazji, dosłownie na chwilę, zagladamy do środka świątyni. Zwraca uwage bogate wykończenie freskami całego prezbiterium kościoła przedstawiajace sceny z życia św. Paolina z Lukki. (z XVI w.)



Lukka zachowała średniowieczny układ ulic. Większość naszej wycieczki prowadzi jej wąskimi uliczkami. Utrudnia to obserwację ciekawej zabudowy miasta. Jedynie w miejscach, gdzie znajdują się większe place, możemy zobaczyć sylwetki budynków w pełnej okazałości.



Tak trafiamy na Piazza Cittadella, gdzie znajduje się m.in. pomnik Giacomo Pucciniego.



Skąd tutaj jego pomnik? Otóż Giacomo Puccini urodził się w Lukce. W jego domu znajduje się obecnie muzeum Mistrza oraz niewielka szkoła muzyczna z zachowanym fortepianem, na którym Giacomo skomponował operę  Turandota. To ten narożny budynek, z czerwonej cegły.



Idąc dalej znajdziemy się na Piazza San Michelle - najstarszym placu miasta, gdzie zaczęła się jego historia. W czasach rzymskich pełnił funkcję forum romanum, a w wiekach średnich głównego placu miasta.



Plac otaczają piękne budynki, pośród których wyróżnia się Palazzo Pretorio. Jego elewację zdobi ogromny zegar, a wewnątrz pięknej, renesansowej loggii znajduje się pomnik Matteo Civitali, głównego architekta miasta.



Jednak to, co najbardziej zachwyca turystów znajduje się na środku tego placu. To Kościół San Michelle in Foro.



Przed nim znajduje się pomnik Francesco Burlamacchiego – znamienitej postaci Lukki, z 1863 roku.



Kościół posiada jedną z najładniejszych romańskich fasad we Włoszech. Jej górną część tworzą cztery kondygnacje małych loggii w stylu pizańskim. Na szczycie stoi czterometrowy posąg św. Michała Archanioła, z dwoma mniejszymi postaciami aniołów po bokach.



Na prawym narożniku świątyni znajduje się rzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Prawie identyczną zobaczymy w kościele.



Główne wejście znajduje się w środku ciągu ślepych arkad stanowiących dolną część fasady.



Pięknie zdobiony motywami zwierzęcymi portal głównego wejścia.



Stonowane, ciemne wnętrze bazyliki.



Pozbawione ozdób prezbiterium z ładnym, marmurowym stołem ofiarnym.



Ozdobą kościoła są ładne, barokowe ołtarze.









Za najcenniejszy uważa się ołtarz Czterech świętych z obrazem z 1483 roku autorstwa Filippino Lippiego.



Przedstawia świętych Rocha, Sebastiana, Hieronima i Helenę.



Wykonana z marmuru ambona oraz



prosty w formie prospekt organowy uzupełniają wystrój kościoła.



Wychodzimy z kościoła. Znów zanurzamy się w małe, wąskie uliczki. Przy jednym z mijanych placów (Piazza Salvatore) zauważamy ładną marmurową fontannę z rzeźbą Najady - nimfy wodnej. Tutaj możemy napełnić posiadane butelki świeżą, zimną wodą.



W oddali widać wysoką wieżę dzwonnicy z bazyliki San Frediano. To nasz następny cel zwiedzania.



Wkrótce dochodzimy do budynku kościoła.



Na początek warto pójść troszkę dalej, na niewielki plac Piazza San Frediano. To z niego mamy najlepszy widok na frontową fasadę bazyliki.



Sama fasada może nie powala na kolana tak, jak w przypadku kościoła San Michelle in Foro, ale zachwyt zwiedzających wzbudza znajdująca się na niej bizantyjska mozaika z XIII wieku przedstawiająca postać wstępującego do nieba Chrystusa.



Wnętrze bazyliki urzeka różnorodnością stylów i bogactwem znajdujących się w niej kaplic. Poniższe zdjęcie ukazuje to na podstawie tylko jednej z nich, a tych jest w kościele kilka. Dlatego chcąc je dokładniej opisać poświęcę tej bazylice osobny post w przyszłości.



Ponownie idziemy wąskimi uliczkami starej Lukki,



ale nie za długo, bo oto wchodzimy na jeden z ciekawszych placów miasta, Piazza dell’Anfiteatro. Plac powstał na bazie amfiteatru z czasów, kiedy Lukką rządzili Rzymianie. Stąd jego eliptyczny kształt. Na skutek historycznych zmian amfiteatr podupadał, aż w końcu stał się ruiną. I na tych ruinach w VI wieku, zaczęły powstawać zabudowania, ostatecznie tworząc pierścień domów wokół starożytnej areny.



Na plac można się dostać (i opuścić) przez jedną z czterech bram. Niezwykłe to miejsce pełne czarujących kawiarni i restauracji. Warto tutaj zrobić sobie przerwę w zwiedzaniu miasta, usiąść przy jednym z kawiarnianych stolików i sącząc czarny trunek poddać się urokowi tego miejsca, pełnego toskańskich klimatów.



Pora zobaczyć kolejne atrakcje Lukki. Pierwszą z nich widzimy niedługo po wyjściu z Piazza dell’Anfiteatro. To słynna wieża Torre Guinigi, porośnięta kilkusetletnimi dębami na szczycie.



Widok potężnych dębów na szczycie wieży budzi zdumienie.



Jednak już po chwili to wspaniałe widoki Lukki i odległych wzgórz zawładnęły naszymi zmysłami.



Lukka to miasto 100 kościołów. Nie wiem, czy jest ich tyle, ale co chwilę jakiś mijaliśmy podczas spaceru po mieście. Większość zachwyca tak wiekiem, jak i wyglądem. Np. romański kościół San Giusto z połowy XII wieku.



Nieco dalej znajduje się kościół San Giovanii, w którym prawie codziennie odbywają się koncerty muzyki Pucciniego.



Ulicą biegnącą wzdłuż boku tego kościoła dochodzimy na Piazza San Martino. To na nim znajduje się główny i najważniejszy kościół w Lukce - Katedra św. Marcina. .



Duomo di San Martino zachwyca piękną marmurową fasadą zdobiona trzema rzędami arkad w stylu pizańskim.



Pośród nich wyróżnia się postać św. Marcina na koniu, dzielącego się swoją szatą z napotkanym biedakiem.



Wejście do katedry znajduje się we wspaniałej loggii, bogato dekorowanej detalami rzeźbiarskimi przedstawiającymi sceny z życia św. Marcina.



Podobnie bogato zdobione są portale wokół drzwi prowadzących do środka katedry.



Wnętrze katedry ma kształt krzyża łacińskiego i jest podzielone na trzy nawy. z których środkowa została zakończona półkolistą absydą oświetloną trzema dużymi romańskimi oknami.



W obu bocznych nawach znajdują się duże ołtarze ze scenami ze Starego i Nowego Testamentu.



We wnętrzu katedry szczególnym zabytkiem jest tempietto, ośmiokątna marmurowa kaplica wykonana w 1484 roku przez Mattea Civitaliego



W kaplicy jest przechowywana najcenniejsza relikwia Lukki, tzw. Volto Santo, czyli Święte Oblicze. Jest to twarz Chrystusa na trzymetrowym krucyfiksie i uchodzi za jedyny prawdziwy wizerunek Jezusa. Według legendy rzeźba jest autorstwa Nikodema, ucznia Jezusa, który pomagał zdjąć ciało Jezusa z Krzyża. Nikodem podczas pracy przestraszył się, że nie podoła zadaniu. Gdy zasnął, jego pracę dokończyli za niego aniołowie.



Dalsze losy krucyfiksu były równie niezwykłe. Po śmierci Nikodema krzyż został ukryty w jaskini i dopiero kilkaset lat później anioł nawiedził we śnie biskupa Gualfredo pielgrzymującego do Jerozolimy zdradzając mu miejsce ukrycia figury. Ten kazał umieścić ją w łodzi bez załogi i powierzyć jej losy opiece Boga. Łódź dotarła w pobliże portu Luni w Toskanii, gdzie zawiadomiony przez rybaków biskup Lukki Giovanni wspólnie z mieszkańcami portu wydobył ją na brzeg.



Oczywiście każda miejscowość chciała ją zatrzymać dla siebie, biskup kazał więc wsadzić krucyfiks na wóz bez woźnicy. Woły zaciągnęły wóz aż do Lukki i tu zatrzymały się. Rzeźbę umieszczono w kościele San Frediano, ale pierwszej nocy zniknęła i znaleziono ją w kościele San Martino. Uznano to za cud a kościół zyskał rangę katedry. Na pamiątkę tych wydarzeń co roku 13 września ulicami Lukki odbywa się procesja, w czasie której uroczyście przenoszony jest krucyfiks z kościoła San Frediano do katedry.



Spacerując po katedrze odkrywamy co chwlę ciekawe detale jej wystroju. Tu marmurowa mozaika na posadzce,



a tutaj piękny fresk w absydzie ołtarza.



Nietypowo, bo po obu stronach transeptu katedry umieszczono ładne prospekty organowe.



Warto spojrzeć jeszcze w górę, gdzie ładnie wyeksponowane detale sklepienia katedry.



Na koniec, przed opuszczeniem katedry zaglądamy jeszcze do zakrystii. Jej większą część zajmuje grobowiec Ilarii del Carretto, młodo zmarłej drugiej żony Paola Guinigiego, panującego w Lukce od 1400 do 1430 roku.



Zrozpaczony mąż zachował piękno zmarłej małżonki uwieczniając jej rysy w marmurze. U jej stóp umieścił sylwetkę wiernego psa, czekającego, aż jego pani się obudzi.



Ściany zakrystii zdobią najcenniejsze malowidła w katedrze, jak Obrzezanie Jacoppo Ligozzi,



czy też Madonna z Dzieciątkiem i Świętymi Domenica Ghirlandiego.






Po wyjściu z katedry mamy ładny widok na Pałac Micheletti z II połowy XVI w.



Powoli kończymy zwiedzanie. Na koniec jeszcze tylko kilka fotek ulic i placów Lukki zrobionych gdzieś między katedrą a bramą Porta Sant'Anna.









Porta Sant'Anna jest jedną z bram, przez którą można wjechać do miasta samochodem.



Szerokie mury miejskie dzisiaj pełnią funkcję parku. Wytyczono po nich alejki spacerowe i ścieżki rowerowe.



Ostatni raz spoglądamy na miasto. Mury świetnie maskują jego atrakcje i będąc z tej ich strony nawet trudno wyobrazić sobie, co się za nimi kryje.



Na szczęście my już nie musimy sobie tego wyobrażać.

Lokalizacja miasta