Ołtarz Wita Stwosza

Czy to możliwe, żeby w małej liczącej ok. 500 osób miejscowości znajdowało się unikatowe dzieło jednego z największych rzeźbiarzy średniowiecza? Jak tam trafiło? I kto jest faktycznie twórcą znajdującego się w Starym Paczkowie ołtarza? Na te pytania postaram się dać odpowiedź w dzisiejszym poście, przy okazji prezentując pięknie odnowiony ołtarz ze staropaczkowskiego kościoła przedstawiający koronację Najświętszej Maryi Panny przez Trójcę Świętą.

Najpierw jednak musimy się cofnąć do XV wieku. Wzbogaciwszy się na kilku intratnych zamówieniach Wit Stworz lokuje pieniądze m.in. w kopalni złota w Złotym Stoku. Podróżuje w tym celu na Śląsk. Przypuszcza się, że w tym czasie przyjmuje zamówienie wykonania ołtarza dla kościoła św. Jana Ewangelisty w Paczkowie. Nie wiemy dokładnie, czy sam mistrz wykonał ołtarz, czy jego uczniowie z krakowskiej pracowni, faktem jest, że w 1494 roku ołtarz zostaje wykonany i przez następne kilkaset lat znajduje się w paczkowskim kościele. W połowie XIX wieku zdecydowano się na zmianę wystroju kościoła w Paczkowie. Niepasujący do nowej koncepcji ołtarz trafia do pobliskiego kościoła pw. Wszystkich Świętych w Starym Paczkowie, gdzie przez lata jakby o nim zapomniano. Dopiero w 2015 roku, przy okazji jego renowacji natrafiono na zapiski o dacie jego powstania oraz skojarzono styl w jakim powstał jako pasujący do dzieł z pracowni Wita Stwosza.

Kilkakrotnie próbowałem zobaczyć ten ołtarz, ale nie miałem szczęścia. Zawsze kościół był zamknięty. Dopiero dwa tygodnie temu, jadąc do Kudowy Zdroju nadarzyła się sposobność wejścia do środka przy okazji jego sobotniego sprzątania. Sam kościół, podobnie jak i miejscowość, niczym szczególnie się nie wyróżnia.



Kościół pochodzi z XV wieku i został zbudowany w stylu gotyckim na miejscu wcześniejszego, zburzonego przez husytów. W 1890 roku został powiększony i taki wygląd zachował do dnia dzisiejszego. Jednonawowe wnętrze wygląda dość ubogo.

Czytaj dalej

Skamieniałe Miasto

Skalne miasta to miejsca, które bardzo lubię odwiedzać. Zwykle szukam ich w Czechach, gdzie jest ich spore nagromadzenie. Tym razem zapraszam na Pogórze Ciężkowickie, a konkretnie w okolice samej miejscowości Ciężkowice. Nieopodal jej centrum, przy drodze prowadzącej do Krynicy znajduje się rezerwat przyrody - Skamieniałe Miasto. To tutaj, na terenie ok 15 ha znajdziemy charakterystyczne skalne ostańce o fantazyjnych kształtach. Wg legendy są to pozostałości dawnego miasta, które zostało zamienione w skały z powodu chciwości i rozwiązłości jego mieszkańców.

Wizytówką Skamieniałego Miasta jest jedna z największych skał o nazwie Grunwald. Znajduje się niedaleko parkingu, zaraz przy wspomnianej drodze. Nazwa skałki pochodzi od tablicy wmurowanej z okazji 500 rocznicy bitwy pod Grunwaldem. Ufundował ją w 1910 roku kompozytor Ignacy Paderewski. Z kolei sto lat później, w 2010 roku z okazji 600 rocznicy bitwy obok skały pojawiły się dwa duże miecze.

Czytaj dalej

Egri Líceum

Koniec roku szkolnego to dobra okazja, aby zaprosić Was do odwiedzenia liceum. Ale nie byle jakiego, tylko znamienitego Egri Líceum w węgierskiej miejscowości Eger. Ładny barokowy budynek, a właściwie pałac, będący siedzibą liceum jest położony u stóp znajdującej się na wzniesieniu bazyliki i właśnie z istniejącego tam tarasu mamy najładniejszy jego widok.



Fundatorem budowli był biskup Károly Eszterházy. Budowę líceum zakończono w 1785 roku. Pierwotnie szkoła była planowana jako uniwersytet, ale zawiłości prawa monarchii Austro-Węgierskiej sprawiły, że na dawnych węgierskich terenach mógł się znajdować tylko jeden uniwersytet, wcześniej utworzony w Budzie. Powstała szkoła w randze Líceum, gdzie znajdowało się zarówno gimnazjum jak i wydziały szkolnictwa wyższego.

Czytaj dalej

Starý Jičín

W czasie moich wycieczek do Czech trzykrotnie trafiałem na miejscowości o nazwie Jičín. Dwie z nich, Starý Jičín i Nový Jičín znajdują się stosunkowo blisko polskiej granicy, niedaleko Ostrawy. Trzecia miejscowość Jičín, ta najbardziej znana za sprawą popularnej bajki o rozbójniku Rumcajsie, leży bardziej na zachód, w głębi kraju i stanowi jakby bramę wjazdową do często odwiedzanego przez nas Czeskiego Raju.

Prezentację tych miejscowości postanowiłem zacząć od najstarszej. Jest nią Starý Jičín (po polsku - Stary Jiczyn) wzmiankowany po raz pierwszy w 1240 roku za sprawą istniejącego na wzgórzu zamku, którego właścicielem był Arnold z Hückeswagen. Jeszcze starsze dzieje tego miejsca podaje Wikipedia. Podobno już w I tysiącleciu p.n.e. na terenie dzisiejszego Starego Jiczyna istniał gród kultury łużyckiej, później przejęty przez Celtów.

To właśnie malowniczo położone na wzgórzu pozostałości zamku są celem, dla którego tę miejscowość odwiedzają turyści. Zanim i my tam się udamy, spacerujemy po niewielkim placu znajdującym się w centrum miejscowości pełniącym funkcje rynku. Uwagę zwraca górująca na dachami domów sylwetka kościoła św. Wacława.

Czytaj dalej

Predjamski Grad

Predjamski Grad, czyli jakbyśmy to przetłumaczyli zamek przed jaskinią (jamą), to jedna z największych atrakcji Słowenii. Corocznie przybywa tu kilkaset tysięcy turystów, by podziwiać niezwykły widok przyklejonego do skały i częściowo osadzonego we wnętrzu jaskini zamku. Dzięki swemu położeniu i dostępie tylko z jednej strony pozostał niezdobyty przez 700 lat.



Zamek wbudowany był pierwotnie w XII wieku w obszerną jaskinię w skałach, zakrywając jej wejście. Jego ślady widoczne są w głębi jaskini i wchodzą w skład poszczególnych zamkowych pomieszczeń. Później – około roku 1570 – został rozbudowany do obecnego kształtu. Partie jaskini wykorzystywane przez zamek mają kontynuację z rozległym systemem korytarzy jaskiniowych, które położone są w większości poniżej zamku. Chroniła się tam w chwilach zagrożenia zewnętrznymi najazdami okoliczna ludność wraz ze swoim dobytkiem i inwentarzem.

Czytaj dalej