Ośno Lubuskie

Zimny wrzesień ubiegłego roku sprawił, że podczas naszego urlopu spędzanego na Ziemi Lubuskiej, zamiast plażowania i kajakowania, wybieraliśmy opcję poznawania atrakcji znajdujących się w okolicy. Tak któregoś dnia trafiliśmy do Ośna Lubuskiego. Ta ładnie położona wokół jezior miejscowość leży poza głównymi szlakami komunikacyjnymi województwa lubuskiego i zwykle jest pomijana przez turystów odwiedzających ten rejon kraju.

Pewnie też byśmy tam nie trafili, ale będąc w niedalekich Lubniewicach wpisałem w wyszukiwarce hasło "pokaż atrakcje w okolicy". Tak dowiedziałem się, że Ośno Lubuskie posiada zachowane prawie w całości średniowieczne mury obronne. Nie pozostało nam nic innego, jak pojechać je zobaczyć. Jednak pierwszym obiektem, który nas zaskoczył wyglądem po przyjeździe do miasta był budynek miejscowego ratusza.



Jak na niewielkie, czterotysięczne miasto, jego ratusz prezentuje się bardzo okazale. Stoi pośrodku wybrukowanego Rynku i zachwyca ładną, eklektyczną fasadą ozdobioną detalami odnoszącymi się do gotyku i renesansu. Został wybudowany w latach 1842-1844 na miejscu starszego, późnogotyckiego. Autorem projektu był Emil Carl Flaminius. Obiekt nieprzerwanie pełni funkcję ratusza.



Duże okna fasady ratusza udekorowano wyobrażeniem orła



oraz motywami heraldycznymi.



Miasto zachowało dawny układ ulic wzdłuż których odnajdziemy wiele domów z XVIII i XIX w.



Po zachodniej stronie Rynku znajduje się ładny skwer ze studnią i repliką dawnej armaty.



Mamy stąd widok na gotycki kościół parafialny św. Jakuba.



Pora jednak zobaczyć to, po co przyjechaliśmy do Ośna. Niewiele mamy w Polsce miast z tak doskonale zachowanym systemem dawnych murów obronnych. Zaczęto je wnosić na początku XIV wieku, stopniowo zastępując dawne, drewniane umocnienia. Kamienne mury zakończone ceglanymi blankami były wysokie na ponad 7 m, a ich długość wynosiła około 1350 m. W skład obwarowań wchodziły dwie bramy miejskie, kilka furt, dwanaście prostokątnych czatowni, a także wały i fosy rozciągające się po zewnętrznej linii murów.



Pod koniec XVIII wieku, uszkodzone w wyniku działań wojennych fortyfikacje zaczęto redukować. W pierwszej kolejności zasypano fosy i rozebrano przedbramia. Następnie, w latach 70. XIX w. wyburzono bramy. Na przełomie XIX i XX stulecia wytyczono aleje spacerowe wokół murów, a zachowane obwarowania zaczęto wzmacniać i remontować.

Korzystając z wytyczonych wzdłuż murów wybrukowanych alejek ruszamy na liczący około 1350 m spacer. Zaczynamy przy niewielkim skwerku znajdującym się na północ od Rynku. Po chwili dochodzimy do Baszty Krzaków. W XVIII stuleciu służyła jako więzienie rezerwowe. Wzniesiono ją na fundamencie z kamieni granitowych, a wyżej użyto cegły w wiązaniu wedyjskim. Wysokość wieży wraz z wieńczącym ją stożkiem wynosi ok 18 m.



Myślę, że taki spacer wzdłuż murów musi być szczególnie piękny jesienną porą.



Kolejna baszta nosi nazwę Wielkiej Chyżańskiej.



Baszta miała konstrukcję otwartą w stronę miasta, została zbudowana z kamieni granitowych i z cegły. Ma 12 m wysokości do wieńczącego ją gzymsu.



W oddali widzimy Basztę Smołową o podobnej konstrukcji i wysokości, jak Chyżańska.



Baszta Kapłańska, również o otwartej konstrukcji.



Z jej okolic mamy znów możliwość zobaczenia kościoła parafialnego, tym razem od jego południowej strony.



Pozostałość po dawnej furcie w murach miejskich.



Fragment murów zbudowany z kamieni polnych.



Kolista Baszta Złodziejska usytuowana w południowo-wschodnim narożniku miasta, zbudowana równocześnie z murami w XIV w., a następnie rozbudowana po 1477r. W pobliżu baszty znajdowało się mieszkanie kata i miejsce straceń, na którym stała szubienica. Ma średnicę ok 7 m.



Przerwa w murach miejskich. Dawniej znajdowała się tutaj Brama Sulęcińska. Obecnie prowadzi tędy droga łącząca Ośno z Sulęcinem , którą dostaliśmy się do miasta.



Tak zatoczyliśmy koło i wróciliśmy na Rynek. Ścieżką obok ratusza idziemy teraz w kierunku kościoła św. Jakuba. Budowę kościoła rozpoczęto w 1298 roku. Dokończenie budowy, z jednoczesną rozbudową świątyni nastąpiło pod koniec XV wieku. Jest najstarszą i najbardziej okazałą budowlą w mieście.



Wnętrze świątyni możemy zobaczyć tylko z jej przedsionka przez kratę. Ma postać trzynawowej gotyckiej pseudobazyliki nakrytej kilkoma rodzajami sklepień: gwiaździstym, sieciowym i kolebkowym.



W prezbiterium możemy zobaczyć niezwykły ołtarz w formie piramidy. Został ufundowany przez radę miejską w na początku XVII wieku. Ołtarz wykonany został z drewna, ozdobiony polichromiami i złoceniami oraz rzeźbami i snycerką. Widoczna na ołtarzu data 1627 określa rok wykonania polichromii. Złożony jest z predelli, czteropiętrowej nastawy, zwieńczenia i uszaków. Główną treścią ołtarza jest wyznanie wiary odnoszące się do Chrystusa, który poświęcając swoje życie ofiarowuje ludzkości łaskę zbawienia.



W predelli znajduje się płaskorzeźba ze sceną Ostatniej Wieczerzy, ujęta po bokach dwoma rzeźbami; anioła po prawej i personifikacją cnoty po lewej. W nastawie, w dolnym rzędzie znajduje się scena Ukrzyżowania. W bocznych partiach ustawione są rzeźby św. Piotra i św. Pawła, w uszakach stoją alegoryczne rzeźby przedstawiające Miłosierdzie, po prawej stronie i Wiarę po lewej.



Na poziomie drugiej kondygnacji w centrum znajduje się scena Zmartwychwstania, w niszach, stoją dwaj aniołowie, a w uszakach rzeźba św. Marka po prawej stronie i św. Mateusza po lewej. Pośrodku wyższej kondygnacji znajduje się scena Wniebowstąpienia. Obok w niszach ustawione są rzeźby aniołów, a w uszakach popiersia ewangelistów; św. Łukasza i św. Jana.



Najwyższe piętro ołtarza przedstawia Scenę Sądu Ostatecznego. Wieńczy ją postać siedzącego Chrystusa – sędziego, trzymającego w uniesionych do góry rękach palmę i miecz. Całość została zakończona tympanonem, na szczycie którego umieszczona jest rzeźba pelikana z rozpostartymi skrzydłami.



Wychodząc z kościoła z bliska oglądamy mury tej świątyni. Widać, na nich upływ czasu i liczne naprawy. Zwłaszcza ostatnia wojna nie była łaskawa dla Ośna. Około 70% zabytkowej części miasta zostało mocno zniszczone.



Myślę, że Ośno Lubuskie zasługuje, by je odwiedzić. Szkoda, że jest tak słabo promowane. My w czasie zwiedzania byliśmy chyba jedynymi turystami w mieście. Może w wakacje jest lepiej. Tak w ogóle polecam bardzo Lubuskie, jako miejsce na spędzenie ciekawego urlopu, o czym pewnie jeszcze nie raz będę przekonywał na blogu.

Lokalizacja miasta.