Zamek w Lidzbarku Warmińskim

Zamek Biskupów Warmińskich w Lidzbarku Warmińskim to jedno z najcenniejszych dzieł architektury gotyckiej w Polsce. Wzniesiony w XIV wieku, przez stulecia pełnił funkcję siedziby biskupów warmińskich i był ważnym ośrodkiem kulturalnym oraz politycznym regionu. Zamek, otoczony szeroką fosą, zachował do dziś unikalną formę czworobocznej budowli z wewnętrznym dziedzińcem i piętrowymi krużgankami.



Widok na zamek od strony zewnętrznego dziedzińca. Budowla wykonana jest z czerwonej cegły i utrzymana w stylu gotyckim. Charakterystyczne są cztery narożne wieże o smukłych sylwetkach i bogato zdobionych górnych partiach. Centralna część fasady jest symetryczna — dominuje nad nią wysoki dwuspadowy dach pokryty czerwoną dachówką oraz duże, smukłe okna o ostrołukowym kształcie.



Wspomniany wewnętrzny dziedziniec otoczony krużgankami. Krużganki powstały w końcowej fazie budowy zamku (1385-1400), za czasów biskupa Henryka Sorbona. Składają się z dwóch kondygnacji i posiadają unikalne sklepienia trójpodporowe. Zostały ozdobione malowidłami, niestety są one obecnie w bardzo złym stanie.



We wnętrzu zamku funkcjonuje muzeum, które jest oddziałem Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie. W czasie zwiedzania możemy zobaczyć kilka tematycznych wystaw. Zaczynamy od zamkowej zbrojowni. Znajdują się tutaj eksponaty broni białej, a także pistoletów i strzelb, aż po wielkie armaty.



Następnie schodzimy do zamkowych piwnic. Dla zwiedzających jest udostępniona dolna kondygnacja piwnic w skrzydle wschodnim (dawne więzienie) i południowym – gdzie przechowywano piwo – oraz górna kondygnacja piwnicy w skrzydle południowym.



Zwiedzanie miejsc mieszkalnych zaczynamy od dawnych apartamentów biskupich.



Ozdobą tych pomieszczeń są zachowane meble



oraz ładnie malowane sklepienia.



Podobny wystój posiada dawna jadalnia biskupów.



Wyróżniającym się pomieszczeniem na zamku jest dawny kapitularz, nazywany też salą obrad. Tutaj jego ozdobą jest wspaniałe pięcioprzęsłowe sklepienie sieciowe.



oraz zachowane szczątkowo malowidła ścienne pochodzące z końca XIV i z XV wieku.



Moją uwagę zwrócił wspaniale zdobiony płaskorzeźbami kredens w tym pomieszczeniu.



Drzwiczki kredensu.



Przez chwilę spacerujemy po krużgankach pierwszego piętra






Kolejnym zwiedzanym pomieszczeniem jest kaplica zamkowa pod wezwaniem św. Katarzyny Aleksandryjskiej. Obecne rokokowe wyposażenie pochodzi z fundacji biskupa Adama Stanisława Grabowskiego (1741–1766). W 1755 r. powstały dekoracje malarskie na ścianach i sklepieniu kaplicy. Autorstwo polichromii przypisuje się Józefowi Korzeniewskiemu.



Kaplicę zdobi wspaniały prospekt organowy z 1761 roku. Widoczne malowidło przedstawia biblijną historię spotkania Józefa z braćmi.



Pora zobaczyć największą salę na zamku. Jest nią sala refektarza. Zajmuje całe jedno skrzydło zamku i ma wymiary 27 m x 8,8 m. Jej wysokość to 10 m. Pierwotnie sala była przeznaczona na szczególne uroczystości, typu: sejmik warmiński, czy wystąpienia biskupa w sprawach duchowych. Pełniła również funkcję sali sądowej.



Obecnie w jej wnętrzach znajduje się galeria rzeźby gotyckiej. Powyżej widać fryz z herbami kolejnych biskupów warmińskich.



Jeden z eksponatów.



Do refektarza przylegają wnętrza dawnej biblioteki.



Był czas, gdy sala pełniła funkcję sali audiencyjnej. Obecnie jej wnętrza wykorzystano do prezentacji malarstwa o treści religijnej pochodzącego głównie z XVII wieku.



Osobną galerię, ale poświęconą malarstwu polskiemu I połowy XX wieku możemy zobaczyć na poddaszu zamku.



Eksponowane w galerii prace ukazują genezę i rozwój nowoczesnego malarstwa polskiego od początku XX wieku po wczesne lata 60.






Po wyjściu z zamku mamy widok na jego zewnętrzny dziedziniec. Jest on otoczony trzema skrzydłami budowli, które na przestrzeni wieków zmieniały kształt i charakter. Skrzydło wschodnie zostało ufundowane przez biskupa Grabowskiego, jako pałac biskupi. Później był on użytkowany przez wójta krajowego i pełnił funkcję sądu. Skrzydło południowe wraz z wieżą bramną dobudowano pod koniec XVIII wieku, jako łącznik skrzydła wschodniego z zachodnim. Najstarsze jest powstałe w XIV w. skrzydło zachodnie, które obecny kształt ma od połowy XVIII w.



Postument z postacią św. Katarzyny stojący przed wieżą bramną.



Narożna baszta dawnego pałacu biskupiego widziana z mostu przerzuconego nad fosą.



W tym miejscu kończymy zwiedzanie zamku. W kolejnym poście przedstawię kolejne atrakcje Lidzbarka Warmińskiego. Zamek w 2018 roku został wpisany na listę Pomników Historii państwa polskiego.

Lokalizacja zamku