Ścieżka geoturystyczna „Dawna kopalnia Babina”

Ścieżka geoturystyczna położona jest w obszarze dawnej podziemnej i odkrywkowej eksploatacji węgli brunatnych oraz iłów ceramicznych, która na skalę przemysłową prowadzona była w latach 1920-1973 w kopalni "Babina". Znajduje się ona, w bezpośrednim sąsiedztwie Łęknicy, w południowej części morenowej struktury geologicznej nazywanej Łukiem Mużakowa.

Ścieżka przebiega przez obszar, którego naturalny krajobraz był początkowo silnie degradowany. Nastąpiły w nim nieodwracalne zmiany ukształtowania terenu, czego najbardziej widocznym efektem jest powstanie zbiorników kwaśnych wód kopalnianych. Przeprowadzona w latach 70-tych i 80-tych, po zakończeniu wydobycia, rekultywacja terenu, zapoczątkowała rozwój procesów renaturyzacyjnych, które trwają do dzisiaj. W ten sposób wykształcił się nowy krajobraz, pokopalniany, który stanowi obecnie przedmiot ochrony i jest miejscem wielu obserwacji badawczych. Miejsce to znane jest również pod nazwą "Geopark Łęknica"

Zapraszam na 5 kilometrową wycieczkę po tym terenie. Zaczynamy ją w miejscowości Nowe Czaple koło Łęknicy, gdzie znajduje się jedno z 3 wejść na teren dawnej kopalni.



Zaraz za wejściem spotykamy pierwsze jeziorko.



To właśnie jeziorka są główną atrakcją tego geoparku. Może nie tyle same jeziorka, co kolor ich wody. W zależności od kąta padania promieni słonecznych i rozpuszczonych w niej minerałów, woda przybiera tu różne odcienie zieleni, błękitu czy też barwy rdzawo pomarańczowej.

Na naszej trasie znajdzie się kilka takich jeziorek. Wokół nich powstały zagospodarowane miejsca wypoczynkowe.



Przy każdej z atrakcji znajduje się też tablica informacyjna opisująca dane miejsce, jego historię i stan obecny.



Z racji bliskości granicy tablice są dwujęzyczne. Z jednej strony mamy opis po polsku, z drugiej po niemiecku.

Z tablicy dowiadujemy się, że oglądane jeziorko powstało po zapadnięciu się podziemnych wyrobisk, w których jeszcze w latach 60-tych wydobywano węgiel brunatny. Do wyrobisk prowadził ukośny szyb, tzw. upadowa. Na terenie kopalni było kilka takich wyrobisk. Oglądane było oznaczone nr VIa. Jak widać na zdjęciu wyjście z szybów było murowane i odchodziły od niego boczne korytarze

Idziemy dalej, po około 300 m w malowniczej dolince znajduje się następny zbiornik.



Schodząc na dno skarpy, nie możemy oderwać oczu od tafli wody o intensywnie szmaragdowym odcieniu.



Powstał w miejscu wydobycia węgla metodą odkrywkową. Stąd mamy dość wysoki brzeg otaczający zbiornik wodny



Barwa wody jest związana z występującymi tutaj skałami ilastymi oraz drobnym piaskiem kwarcowym.



Wracamy na skarpę i szerokim traktem kontynuujmy wycieczkę.






Po kilkunastu minutach dochodzimy do dwukondygnacyjnej wieży widokowej.



Niedawno oddana do użytku zaprasza do wejścia.



Z pierwszego poziomu mamy ładny widok na las. Stąd możemy podpatrywać życie leśne, obserwować przez lornetkę ptaki lub zwierzęta.



Z drugiego poziomu otwiera się widok na największy zbiornik poeksploatacyjny dawnej kopalni, tzw. wyrobisko „C”



Powszechniejsza jest jego turystyczna nazwa „Afryka”. To z powodu kształtu zbiornika przypominającego właśnie ten kontynent. To największe jezioro na naszej trasie. Ma około 20 ha powierzchni. Zbiornik powstał w miejscu dużej odkrywki węgla brunatnego. Ciekawostką są fantazyjne formy erozyjne występujące w kilku miejscach na brzegu zbiornika.

Na następnym zdjęciu pokazuję zbliżenie na jedno takie miejsce zwane „Grzbietem słonia”



Po zejściu z wieży idziemy teraz dość długo wzdłuż wysokiego północnego, a potem wschodniego brzegu zbiornika „Afryka”. Mniej więcej na wysokości „Tunezji” znajduje się zejście na brzeg jeziora w kierunku widocznego kopca.



Kopiec i okoliczne pagórki okazały się być pokładem węgla brunatnego, który pozostał niewydobyty w czasie działania kopalni. Można przyjść z wiaderkiem i sobie co nieco nakopać na zimę.



O ile brzeg w tym miejscu wygląda dość ponuro, to już widok na taflę wody zachwyca piękną kolorystyką.






Brunatno czerwony kolor wody widoczny przy brzegu pochodzi od dużej zawartości w wodzie związków żelaza. Woda w jeziorku przypomina elektrolit w akumulatorze samochodowym. Jest nią bowiem rozcieńczony kwas siarkowy (pH=3). Obecność kwasu jest spowodowana występowaniem w mułach dennych pirytu.

Idziemy dalej wysoką skarpą. Ładnie stąd wyglądają formy erozyjne znajdujące się po drugiej stronie jeziorka.



W pewnym momencie i my spotykamy na naszej trasie takie formy.









Zbudowane ze słabo spojonych osadów skarpy zbiornika są poddawane silnej erozji. Powoduje to powstawanie głębokich żłobień, a w niektórych miejscach fantazyjnych kształtów linii brzegowej w postaci słupów, baszt czy łuków.

Korzystając z udostępnionego zejścia możemy te kształty zobaczyć również z poziomu jeziora.












A tutaj brzoza, symbol i ostrzeżenie, jak kończy się kontakt z kwaśną wodą w zbiorniku.



Wracamy na skarpę, znów widać tę niezwykłą barwę wody.



Podobno kolor wody w „RPA” ma inny odcień niż w „Egipcie”, mimo, że jesteśmy nad tym samym jeziorem. Idziemy dalej przez ładny brzozowy las.



Ostatni widok na „Afrykę”.



Po chwili drogowskaz kieruje nas do kolejnej atrakcji, źródła kwaśnych wód kopalnianych.



Korzystając z pomostu, możemy z bliska obserwować wypływającą wodę, która dzięki wysokiej zawartości związków mineralnych tworzy wokół źródła kolorowe osady.



W okolicy jest kilka takich źródeł, woda z nich spływa potokiem do kolejnego jeziorka, do którego idziemy ogrodzoną drogą.



Po chwili w niewielkim zagłębieniu terenu widzimy ładnie zagospodarowane miejsce, gdzie robimy sobie dłuższą przerwę.



To najbardziej czerwono rdzawe jeziorko na naszej trasie. Nieczęsto widzi się takie krajobrazy.



Po odpoczynku idziemy dalej wytyczonym szlakiem. Po chwili po jego lewej stronie widzimy wychodnię cienkiej warstwy węgla brunatnego.



To ten ciemny pas ziemi u podnóża lasu. Teren jest tutaj mocno pokryty rozpadlinami zwietrzałych warstw ilastych, które zazwyczaj towarzysza pokładom węgla. Wychodnia ma ok. 2 m szerokości i rozciąga się na długości ok 600 m. Z uwagi na niewielką jej grubość nie była eksploatowana.

Około 200 metrów dalej znajduje się miejsce, które zrobiło na nas największe wrażenie



Znajduje się tutaj zbiornik wodny powstały na skutek zapadnięcia się komór podziemnej części kopalni. Występuje tu najbardziej kwaśna woda w całym geoparku o odczynie pH=2,7 i dużej zawartości żelaza dochodzącej do 200 mg/litr. O szkodliwości tej wody na środowisko świadczy widok obumarłego lasu, który kiedyś znajdował się nad kopalnią.



Wody mają rdzawo pomarańczową barwę.



Mimo widoku destrukcji środowiska, zapadlisko posiada swój urok niespotykanego, osobliwego krajobrazu.



Podobne jeziorko znajduje się po drugiej stronie naszego szlaku, w głębi lasu, tylko woda jest tam w innym odcieniu.









Następny spotkany zbiornik oglądamy z dwóch punktów widokowych położonych naprzeciw siebie. To z powodu niezwykłego piękna tego jeziorka. Przyczynia się do tego ciemna, szmaragdowa barwa wody.



Jeziorko zachwyca też bogactwem roślin rosnących wokół jego brzegów.









Można by tak bez końca wpatrywać się w jego wody.



Widoki z drugiej strony jeziorka są równie ładne.






W niewielkiej odległości znajduje się jeszcze jeden, ostatni już zbiornik wodny na naszej trasie.



Otoczony wysokimi skarpami, w zależności od kąta padania promieni słonecznych mieni się szmaragdowym albo turkusowym odcieniem.






Dopiero w tym miejscu, pod koniec naszej wycieczki spotykamy pierwszych ludzi.



Wydaje się to nieprawdopodobne, że tak dobrze zagospodarowane turystycznie miejsce, bardzo atrakcyjne krajobrazowo, do tego w weekend i przy pięknej pogodzie świeci pustkami.

Spotkane osoby okazały się turystami niemieckimi, którzy na rowerach przemierzali teren geoparku. Taka wycieczka na rowerach pozwala na łatwe zwiedzenie parku oraz bezproblemowy powrót do miejsca parkingowego. Jest to istotne, gdyż wytyczona ścieżka geoturystyczna nie tworzy zamkniętego ciągu. Od wejścia do wyjścia w linii prostej jest ok. 4 km. Turyści piesi muszą albo pokonać ten odcinek na nogach, albo skorzystać z instytucji autostopu.

Od tego miejsca do wyjścia z geoparku trzeba przejść około 400 metrów. Jeszcze ostatnie spojrzenie na urokliwe jeziorko i żegnamy się z tym pięknym miejscem.



Polecam wszystkim, którzy zawitają w ten rejon Polski przejście opisanej trasy. Nie będziecie zawiedzeni. Na spokojne jej przejście trzeba przewidzieć około 3 godziny. Tylko nie planujcie tej wycieczki w pochmurne dni. Aby cieszyć się pełną kolorów barwą mijanych jeziorek, musicie mieć na niebie słoneczko w pełnej krasie.

Na koniec zamieszczam mapkę z zaznaczoną czerwonym kolorem trasą wycieczki.



Żółte kwadraciki odnoszą się do atrakcyjnych miejsc na szlaku, które dodatkowo posiadają tablice informacyjnymi i wydzielone miejsce odpoczynkowe.

Zobacz w najbliższej okolicy:

Most Rakotz w Kromlau

Park Mużakowski





Lokalizacja geoparku.