Pałac Królewski w Casercie

Pałac Królewski w Casercie został zbudowany z polecenia króla Karola III Burbona. Ten władca Królestwa Sycylii i Neapolu zapragnął mieć siedzibę, która dorówna świetnością najwspanialszym europejskim dworom. W tym celu zarządził budowę rezydencji wzorowanej na Pałacu Wersalskim. Jego zaprojektowania podjął się włoski architekt Luigi Vanvitelli. Kompleks, którego budowę rozpoczęto w 1752 r., został oddany do użytku w 1845 r. Życzenie pomysłodawcy zostało spełnione. Powstał największy w Europie pałac z wnętrzami pełnymi przepychu, bogactwa i elegancji.



Aby w pełni wyobrazić sobie wielkość tej budowli musimy spojrzeć na nią z lotu ptaka. Wymiary pałacu są imponujące: 247 m x 190 m x 36 m. Pałac posiada 1200 pokoi, 1742 okien, 1026 kominków. Ma 5 kondygnacji i 4 dziedzińce. Ogrody zajmują powierzchnię 120 hektarów, a cały kompleks ma długość ok. 4 km (plac + budynek + park)

                                                                                                                                                                                                                                                                      Zdjęcie z Internetu

Fasada i główne wejście do pałacu.



Jeden z 4 pałacowych dziedzińców.



Pośrodku pałacu, w miejscu, gdzie się krzyżują jego wewnętrzne pierzeje architekt umieścił reprezentacyjną klatkę schodową. Powstało prawdziwe arcydzieło architektoniczne zwane Wielkimi Schodami Honorowymi. Schody składają się z dwóch poziomów. Idąc dolnym nasz wzrok kieruje się ku ogromnej ścianie z posągami Zasługi, Królewskiej Mości (w środku) i Prawdy.






Dawniej, gdy króla odwiedzali szczególnie znamienici goście, ich wejściu po schodach towarzyszyła muzyka. Goście nie mogli jednak nigdzie dostrzec orkiestry. Okazało się, że kopuła nad klatką schodową posiadała dodatkowe piętro w którym ukryto muzyków, dopiero nad nimi znajdował się plafon z freskiem przedstawiającym pałac Apolla.



To nie był koniec niespodzianek. Gdy goście doszli do końca dolnych schodów strzeżonych przez dwa marmurowe lwy, będące symbolem mocy i majestatu,



ich oczom ukazywały się kolejne dwa rzędy schodów prowadzących na górny przedsionek, skąd mogli się udać do apartamentów królewskich. W sumie schody liczą 116 marmurowych stopni o szerokości 8 m. Wykonano je w całości z marmuru pochodzącego z kamieniołomów Trapani.



Zanim pójdziemy zwiedzać królewskie pokoje zaglądamy jeszcze do pałacowej kaplicy. Projektantem Kaplicy Palatyńskiej był główny projektant pałacu, Luigi Vanvitelli. Wzorował się na kaplicy w Wersalu, jednak wprowadził tutaj sporo zmian. Przede wszystkim umieścił ją wewnątrz pałacu a także umiejętnie połączył elementy stylu barokowego z klasycystycznym.



W absydzie kaplicy znajduje się duży obraz Giuseppe Bonito przedstawiający Niepokalane Poczęcie. Jest to jedyne zachowane płótno w kaplicy, reszta została zniszczona podczas nalotu aliantów na Casertę 27 września 1943 roku.



Ołtarz główny pierwotnie miał być wykonany z marmuru i wysadzany  kamieniami szlachetnymi. Realizacja jego okazała się bardzo pracochłonna i kosztowna. W efekcie powstał ołtarz "tymczasowy" z drewna, który dotrwał do naszych czasów.



Warto jeszcze spojrzeć na strop kaplicy ozdobiony złoconymi ornamentami.



Rozpoczynamy zwiedzanie pałacowych pokoi. Te po lewej stronie głównej fasady stanowią pomieszczenia reprezentacyjne, gdzie przyjmowano oficjalnych gości i gdzie zwykle przebywał dwór. Na początku wchodzimy do Sali Halabardników. Zarówno drzwi, jak i okna są obramowane marmurem z Mondragone nad którymi umieszczono popiersia przedstawiające sztuki wyzwolone oraz sztukaterie z trofeami wojennymi. Pomieszczenie oświetlają dwa XIX-wieczne żyrandole z pozłacanego brązu.



Na suficie umieszczono duży fresk ukazujący "Chwałę rodu Burbonów". W kompozycji dominuje tarcza z herbem króla wspartym na cnotach królewskich: Sprawiedliwości, Łaskawości, Męstwie i Sławie. W dolnej części Herkules obala wady i występki.



Przechodzimy do Sali Gwardii Królewskiej. Zwraca uwagę dużo bogatsza sztukateria zdobiąca ten pokój. Pod gzymsem, pomiędzy pilastrami znajduje się 12 płaskorzeźb ukazujących sceny z II wojny punickiej.



Przy bocznej ścianie ustawiono pomnik Alessandro Farnese w glorii zwycięstwa.



Fresk na suficie przedstawia "Alegorię chwały rodu Farnese i dwunastu prowincji królestwa".



Kolejne pomieszczenie to Sala Aleksandra. Przez pewien czas pełniła funkcję sali tronowej. W jej wystroju od razu rzucają się w oczy dwa wielkie obrazy: Zwycięstwo Karola Burbona w bitwie pod Velletri autorstwa Camillo Guerra



oraz Abdykacja Karola Burbona na rzecz jego syna Ferdynanda IV w 1759 r ., autorstwa Gennaro Maldarelliego.



Na uwagę zasługuje ciekawy zegar z 24-godzinną tarczą z kalendarzem i fazami księżyca oraz fotele i dwa trony pochodzące ze spalonego Pałacu Tuileries w Paryżu.



Nazwa sali pochodzi od ogromnego fresku o powierzchni 400 m kw. umieszczonego na suficie "Wesele Aleksandra Wielkiego i Roksany".



Ze względu na rozmiary pokazuje go na dwóch zdjęciach. Powstały za sumę 5000 dukatów obraz ukazuje przy okazji chwałę dynastii Burbonów i zawartych sojuszów, jako gwarancję pokoju i stabilności w państwie. Symbolizują to bóstwa Bachusa oraz Marsa i Herkulesa odpoczywających wśród łagodnych zwierząt.



Niezwykle elegancko prezentuje się następna zwiedzana Sala Marsa. Przeznaczona była dla baronów, starszych oficerów i zagranicznych gości, jako miejsce spotkań utytułowanej szlachty. Ściany tego pomieszczenia udekorowano złoconymi pilastrami, pomiędzy którymi znajdują się białe płaskorzeźby odnoszące się do epizodów z Iliady Homera, a nawiązujących do postaci boga Marsa.



Ozdobą pomieszczenia jest alabastrowa misa o wysokości 170 cm podarowana w 1849 roku przez papieża Piusa IX królowi Ferdynandowi II w podziękowaniu za przyjęcie go po ucieczce z Rzymu. Przy okazji zwracamy uwagę na efektowną mozaikę na posadzce. Nie znajdziemy w pałacu dwóch jednakowych.



Efektowne świeczniki i wazon nawiązujące do obowiązującego w pomieszczeniu stylu empire.



Zbliżenie na relief: Siła, Roztropność, Sława, Zwycięstwo.



Bogate w sztukaterie przejście między ścianami pomieszczenia a sufitem.



Postać Marsa znalazła się również na fresku sufitowym " Triumf Achillesa pod opieką Marsa i śmierć Hektora". I tutaj mamy odniesienie do Iliady Homera.



Z Sali Marsa przechodzimy do Sali Astrei, również urządzonej w stylu empire. W tej sali przebywały osoby uprzywilejowane, ambasadorzy i sekretarze stanu.



Nad kominkami umieszczono złocone płaskorzeźby z postaciami mitologicznymi. Poniżej mamy Minerwę pomiędzy Ustawodawstwem i Stabilnością. 



Nazwa sali nawiązuje do umieszczonego na suficie fresku "Triumf Astrei". W centrum malowidła znajduje się Astrea, uśmiechnięta i zadowolona bogini sprawiedliwości, która w otoczeniu alegorycznych postaci ujarzmionych przez Herkulesa, ukazuje swemu ojcu Jowiszowi powrót sprawiedliwości do Królestwa Neapolu.



Prawie pół wieku trwała aranżacja najważniejszej sali Pałacu Królewskiego, symbolu wielkości i potęgi Królestwa: Sali Tronowej. Od razu rzuca się w oczy ogromna ilość złoceń wyeksponowanych na białym tle. Dawniej wrażenie obfitości złota było potęgowane przez 10 dużych, złoconych kryształowych żyrandoli.



Długa na 35 m sala jest jednym z największych pomieszczeń w pałacu. Wzdłuż ścian umieszczono dwadzieścia osiem karbowanych kolumn, ułożonych parami. Pośrodku krótszych ścian umieszczono dwie płaskorzeźby symbolizujące Sławę.



Tron królewski wykonany ze złoconego drewna z postaciami skrzydlatych lwów z przodu i syren z tyłu.



Bogato zdobiony złotymi sztukateriami sufit Sali Tronowej.



Zbliżenie na dekoracje.



Na sklepieniu znajdują się fresk Gennaro Maldarelliego z 1845 r. "Włożenie kamienia węgielnego pod pałac 20 stycznia 1752 r".



Po obejrzeniu Sali Tronowej przechodzimy teraz do pomieszczeń znajdujących się po prawej stronie fasady pałacu, gdzie m.in. znajdują się apartamenty królewskie. Kilka ze zwiedzanych pokoi przyjęło nazwy pór roku. Zaczynamy od Sali Wiosny. Sala pełniła rolę poczekalni dla pobliskiej Sali Audiencyjnej. Jej ściany wyłożono jedwabiem w odcieniach zieleni pochodzącym z królewskich fabryk jedwabiu w San Leucio. Duże obrazy prezentują krajobraz okolic Neapolu.



Centralnie w pokoju ustawiono ładny drewniany kwietnik z porcelanową donicą.



Niezwykle delikatny żyrandol wykonany ze szkła Murano z kwiatami z pasty szklanej i girlandami przypominającymi te znajdujące się na suficie.



Cały sufit pokrywa fresk "Triumf wiosny" Antonio Dominiciego.



W Salonie Letnim odbywały się audiencje królewskie, tutaj składano parze królewskiej ukłony i całowano dłonie. Również i tutaj ściany wyłożono zielonym jedwabiem. Pomieszczenie optycznie powiększają duże weneckie lustra.



Niezwykłą ozdobą pokoju jest stół wykonany ze skamieniałego pnia drzewa.



Zwraca uwagę bogata dekoracja malarska w tym pomieszczeniu. Bezpośrednio nad gzymsem kończącym ściany grupy amorków swawolą wspinając się na barierki, rozrzucają snopki zboża, ostrzą sierpy i rozsypują zboże, czyli nawiązują do tematu lata. Freski w medalionach nad drzwiami i lustrami odnoszą się do Sztuk wyzwolonych.



W podobnym klimacie utrzymany jest główny fresk na suficie. Przedstawia Ceres, boginię ziemi i płodności, która wita córkę Prozerpinę, po tym, jak została porwana przez Plutona, boga Podziemi. Ceres poprosiła Jowisza o jej uwolnienie, dzięki czemu Prozerpina była w stanie powrócić na powierzchnię ziemi, ale pod warunkiem, że spędzi sześć miesięcy każdego roku z Plutonem. Niezadowolona Ceres sprowadzała na ziemię chłód i mróz w miesiącach nieobecności córki na znak swojego bólu, aby następnie obudzić naturę wraz z nadejściem wiosny i lata w miesiącach, w których Prozerpina mogła wrócić do matki.



Ciepłe, żółte barwy dominują w Sali Jesiennej, gdzie dawniej znajdowało się jedno z pomieszczeń sądowych, później zamienione na jadalnię. Na ścianach wiszą obrazy z martwą naturą czołowych neapolitańskich malarzy.



W medalionach nad gzymsem zobaczymy sceny miłosnych  umizgów Satyrów z Menadami.



Z kolei centralny fresk pokazuje scenę spotkania Bachusa i Ariadny.



Następna Sala Zimowa to dawna garderoba królewska, W pomieszczeniu na ścianach wiszą duże obrazy ze scenami myśliwskimi i wojskowymi.



Na środku pokoju stoi stół z blatem inkrustowanym półszlachetnymi kamieniami. Zachwyca misterna robota dawnych mistrzów Królewskiego Laboratorium Kamieni Półszlachetnych w Neapolu.



Fresk na suficie ukazuje grecki mit porwania boga chmur Orizia przez boga północnego wiatru Boreasza. Obaj walczący ze sobą bogowie dmuchają zimnym wiatrem skuwając ziemię lodowym płaszczem.



W kolejnych pomieszczeniach znajdują się prywatne apartamenty królewskie. Najpierw te, należące do króla Ferdynanda IV.

M.in. możemy zobaczyć jego gabinet, gdzie na wyłożonych zielonym adamaszkiem ścianach znajdują się gwasze z ulubionymi przez króla miejscami wokół Neapolu: San Leucio, Persano, Ogród Angielski Pałacu Królewskiego w Casercie, Cava dei Tirreni, Ischia i Capri. Wszystkie autorstwa Jacoba Philippe’a Hackerta.



Przedpokój



z delikatnym motywem na suficie



Sypialnia króla Ferdynanda II i jego żony Marii Teresy. Nad łożem widać niewyraźny ślad po obrazie wiszącym nad łożem. To był jedyny obraz w tym pomieszczeniu. Został zdjęty i z nieznanych mi powodów mogliśmy go tego dnia zobaczyć w Kaplicy Palatyńskiej.



Wspominam o tym dlatego, że obraz nosi nazwę: "Alegoria śmierci dzieci Ferdynanda IV". Przedstawia dwójkę jego dzieci - Marię i Karola, które w dzieciństwie zmarły na ospę. Widać, jak Karol, który zmarł wcześniej wyciąga ręce do siostry. Przejmujący obraz i nie wiem, czy chciałbym mieć taki w sypialni.



Teraz przechodzimy do bardziej strojnych apartamentów królowej. Wystrój większości pokoi odpowiada czasom, gdy mieszkała w nich królowa Maria Karolina. Poniżej Pokój Złotego Wieku, gdzie panie spotykały się na pogaduszki. Na ścianach wiszą duże obrazy olejne przedstawiające sztuki wyzwolone.



Skoro jest to Sala Złotego Wieku, nad ścianami możemy zobaczyć pełnych szczęścia i radości, flirtujących ze sobą ludzi,



a na centralnym fresku jeszcze nie skłóconych ze sobą bogów na firmamencie.



Fragment łazienki królowej. Już w tamtych czasach posiadała bidet.



Fresk o nazwie "Toaleta Wenus" znajdujący się na sklepieniu pokoju kąpielowego.



Poniżej jeszcze kilka zdjęć pokazujących wystrój pokojów w apartamencie królowej, nie sposób opisać wszystkich detali, a zasługują na pokazanie.












Opuszczamy apartamenty królewskie. Przed nami kilka pomieszczeń Biblioteki Palatyńskiej. Biblioteka była dumą dworu Burbonów. Rozwijana kilkadziesiąt lat doczekała się księgozbioru liczącego ok. 14.000 książek i broszur. Na szczególną uwagę zasługują oprawy, znajdziemy zarówno ciężkie z dekoracjami tłoczonymi w złocie, jak i delikatne wykonane z aksamitnego jedwabiu.

Pierwszy pokój biblioteki urządzono w stylu etruskim. Wiele z eksponatów nawiązuje do sztuki antycznej, jak wazy z czerwonymi figurami na czarnym tle. Podobny motyw znajdziemy na ścianach tego pomieszczenia ponad pięknymi mahoniowymi regałami na książki.



Z kolei w ostatniej sali biblioteki znajdziemy na ścianach wspaniałe obrazy olejne Heinricha Friedericha Fügera o tematyce mitologicznej lub antycznej. Z wyposażenia pokoju ładnie się prezentują dwa globusy, luneta i obrotowa szafka na książki w kształcie piramidy. I tutaj użyto drewna mahoniowego do budowy mebli.



Zbliżenie na obraz "Szkoła ateńska".



Po wyjściu z biblioteki trafiamy do sali, gdzie znajduje się ogromna szopka neapolitańska. Prezentowałem już ją na blogu, więc więcej informacji o szopce znajdziecie w poście, do którego link znajduje się pod postem.



W ostatnich zwiedzanych pomieszczeniach znajduje się galeria malarska prezentująca obrazy bliższej lub dalszej rodziny królewskiej. Poniżej portrety Karola IV, króla Hiszpanii i jego żony Marii Luizy Parmeńskiej.



Kolekcja portretów młodych książąt i księżniczek.



To już ostatnie zdjęcia z pałacowych wnętrz. Po chwili znów mięliśmy przyjemność pospacerować po wspaniałych pałacowych schodach. Pałac w Casercie i jej słynna klatka schodowa służyła jako plener zdjęciowy w kilku wielkich produkcjach filmowych. Gwiezdne wojny, Anioły i demony, Mission impossible III, to tylko kilka najbardziej znanych.



Naprzeciw klatki schodowej znajduje się pomnik odpoczywającego Herkulesa. Już kilka razy spotkaliśmy tego mitycznego herosa w trakcie zwiedzania pałacu. Otóż ród Burbonów utożsamiał się z tą postacią, uznając Herkulesa za mitycznego przodka.



Stojąc teraz pośrodku dolnego przedsionka możemy w pełni zachwycać się słynnym efektem Cannocchiale, czyli zwężającą się perpektywą pałacowego korytarza, mającą swoje zakończenie w odległym o około 3,5 km wzniesieniu na terenie pałacowych ogrodów.



Jeśli jeszcze dodam, że wzdłuż  linii łączącej pałac z tym wzgórzem znajdują się ścieżki spacerowe i liczne fontanny, to już mamy powód do odbycia kolejnego spaceru i delektowania się pięknymi widokami.



Oczywiście, taki spacer również zaliczyliśmy, ale opis niego znajdzie się w kolejnym poście. Ten już stał się przydługi i zastanawiam się, czy ktoś doczyta go do końca. W 1996 roku Pałac wraz z parkiem został wpisany na Listę UNESCO.

Zobacz również:

Szopka neapolitańska






Ogrody Królewskie w Casercie




Lokalizacja pałacu.