Pocysterski kompleks klasztorny w Lubiążu

W dzisiejszym poście chciałbym przedstawić Wam sylwetkę jednego z największych klasztorów w Europie. Aby go zobaczyć, nie musimy wybierać się daleko poza granice kraju. Znajduje się w Polsce, w niewielkiej miejscowości Lubiąż, w województwie dolnośląskim.

Historia powstania w tym miejscu opactwa cysterskiego sięga XII wieku, kiedy to książę Bolesław I Wysoki sprowadza tu zakonników z Turyngii. Na przestrzeni wieków dzięki kolejnym rozbudowom powstał drugi co do wielkości kompleks sakralny na świecie (po Eskorialu w Hiszpanii).

Dzisiejszy barokowy wygląd klasztoru pochodzi z przełomu wieku XVII i XVIII, gdy cystersi byli u szczytu swojego rozkwitu. W latach 1681 - 1739 dzięki ogromnej zamożności klasztoru powstają nowe obiekty: pałac opatów, klasztor, browar, piekarnia, szpital i wiele innych zabudowań gospodarczych. W tym czasie gruntownie przebudowano także wnętrze kościoła Najświętszej Marii Panny nadając mu wspaniały barokowy wystrój i wyposażenie.

Chyba najlepiej przekonać się o rozmachu tych budowli oglądając je z lotu ptaka.


                                                                                                                                                                                    Zdjęcie z internetu
Zwraca uwagę nie tylko rozmiar całego kompleksu, ale również jego ładne położenie pośród morza zieleni na prawym brzegu Odry.

Wejście na teren pocysterskiego klasztoru odbywa się po kamiennym moście przerzuconym nad dawna fosą.



Przed nami budynek bramny, pełniący niegdyś funkcje obronne. U jego szczytu zwraca uwagę grupa rzeźb przedstawiająca założycieli zakonu, św. Benedykta i św. Bernarda.



Od tyłu do budynku bramnego przylegają zabudowanie dawnego szpitala zakonnego.



Nieco dalej na placu przyklasztornym mijamy kolumnę z figurą NMP z 1670 r..



Wokół podstawy kolumny umieszczone są cztery figury przedstawiające: św. Annę, św. Elżbietę, Mojżesza i Aarona.



Teren klasztoru oraz kilka jego pomieszczeń zostało udostępnionych do zwiedzania. Wchodzimy do środka zabudowań klasztornych w celu kupienia biletu.

[/URL]

Zwiedzanie odbywa się w grupach z przewodnikiem. Na wstępie dowiadujemy się, że obecny stan klasztoru zawdzięczamy powołanej w 1989 roku „Fundacji Lubiąż” której głównym celem jest remont całego zabytkowego zespołu obiektów, jego adaptację do nowych potrzeb i przywrócenie mu dawnej świetności.

Pierwszym oglądanym pomieszczeniem jest dawna jadalnia opatów.



Jej ozdobą jest fresk „Apoteoza bohatera cnót” M.L.Willmanna.



Kolejną zwiedzanym pomieszczeniem jest reprezentacyjna sala książęca do której wchodzimy przez ciekawe drzwi z barokowym portalem wspieranym przez postacie Indianina i Murzyna.



Sala książęca zajmuje drugą i trzecią kondygnację Pałacu Opata i jest uważana za najwspanialsze barokowe wnętrze na Śląsku.



Ścianę zachodnią sali zajmuje balkon muzyczny, podtrzymywany przez postać Atlasa.



Barwne sztuczne marmury oraz sztukaterie autorstwa A. Provisore, rzeźby F.J. Mangoldta i malowidła F.Bentuma podkreślają bogactwo dekoracji.



Rzeźby dolnej strefy przedstawiają postacie trzech cesarzy habsburskich.



Salę nakrywa plafon o wymiarach 28 x 14 m przedstawiający „Zwycięstwo Wiary katolickiej nad herezjami i niewiernymi” oraz gloryfikację fundatora opactwa, księcia Bolesława I Wysokiego.



Ostatnią zwiedzaną salą jest refektarz letni.



Jest to okazałe wnętrze o powierzchni ponad 270m2, nakryte nieckowym sklepieniem ozdobionym malowidłami F.A. Schefflera z 1733 roku, przedstawiającymi centralnie scenę biblijną „Cudowne nakarmienie 5 tysięcy” i poniżej, w owalnych medalionach, sceny z życia św. Benedykta i św. Bernarda.



I tyle mamy do zobaczenia podczas spaceru po wnętrzach klasztornych. Niedługo dojdzie kolejne pomieszczenie. Obecnie fundacja przeprowadza bowiem prace konserwatorskie w pomieszczeniu dawnej biblioteki.

Po wyjściu z budynku idziemy przez klasztorny wirydarz w kierunku głównego kościoła p.w. Najświętszej Marii Panny.



Niestety w czasie II Wojny Światowej całe cenne wyposażenie kościoła, w tym liczne płótna Willmanna zostały wywiezione do Niemiec, a na terenie kościoła funkcjonowała fabryka broni. Pozostały tylko surowe, pozbawione ozdób ściany.



Po rozstaniu z przewodnikiem obchodzimy budynki klasztorne dookoła. Niezwykłe wrażenie robi długa na 223 m zachodnia fasada klasztoru. To jeden z najdłuższych barokowych budynków w Europie.



Część okien już wymieniono, podobnie jak i całe poszycie dachowe. Powoli klasztor odzyskuje dawny blask.



Fasada jest pęknie zdobiona detalami architektonicznymi, zwłaszcza portale nad oknami i drzwiami.






Jesienny czas był piękną porą na zwiedzanie klasztoru. Chciałbym kiedyś tam jeszcze pojechać i zobaczyć go po zakończeniu prac remontowych.



Niestety możliwości fundacji są ograniczone, więc pewnie prędko to nie będzie.

Lokalizacja miejsca