Opactwo Benedyktynów w Melku

Opactwo powstało w średniowieczu, na miejscu wcześniejszej fortyfikacji. Niewielką część tych budowli obronnych wkomponowano w zespół klasztorny. W XV w. tutejsi zakonnicy zainicjowali reformy w obrębie zakonu benedyktyńskiego, głosząc powrót do pierwotnej doktryny św. Benedykta. Wrócili na ścieżki ascetyzmu, cnoty i nauki, czego wyrazem było m.in. uznanie organizacji wspólnoty w Melku za wzorcową przez papieża Urbana VIII.

W XVIII z inicjatywy opata Berhotda Dietmayera klasztor i kościół pw. św. Piotra i św. Pawła poddano gruntownej przebudowie na styl barokowy. W konsekwencji powstał jeden z największych barokowych zespołów sakralnych w Europie, uznawany za najpiękniejszy przykład baroku w Austrii.



Trzeba przyznać, że opactwo prezentuje się wspaniale. Pięknie rozłożone na wysokiej skarpie jest widoczne prawie z każdego miejsca w Melku. Całość zabudowań klasztornych ma długość 320 m. Obchodząc go z dołu dokładnie możemy obejrzeć jego poszczególne części.



Wchodząc na teren opactwa przez bramę główną mijamy dwa posągi – św. Kolomana i św. Leopolda, patrona Austrii.



Znajdujemy się teraz na pierwszym dziedzińcu z widokiem na wschodnią fasadę klasztoru.



Zdobią ją posągi św.św. Piotra i Pawła.



Dalej przechodzimy przez kolejną bramę, tzw. Hol Benedyktyński, ozdobiony ładnym plafonem z wizerunkiem świętego Benedykta.



Duży plac wielkości boiska do piłki nożnej nosi nazwę Dziedzińca Prałatów. W budynkach otaczających pałac znajdują się najlepsze w Austrii szkoły prowadzone przez Benedyktynów.



Pośrodku dziedzińca znajduje się ładna barokową fontanna.



Na placu zbierają się wycieczki by dalej, już pod opieką przewodnika rozpocząć zwiedzanie opactwa. Pierwszy etap zwiedzania odbywa się w dawnej cesarskiej części rezydencji. Trasa wiedzie najpierw tzw Cesarskimi Schodami, gdzie spotykamy dwa posągi reprezentujące męstwo i wytrwałość.



Te dwie cechy były mottem panowania Karola VI, który bywał częstym gościem w Melku . Po pokonaniu schodów wchodzimy na prawie 200 metrowy korytarz z galerią obrazów.



Przedstawia ona portrety wszystkich władców od Leopolda I Austriackiego do ostatniego cesarza Austrii Karola VI. Z korytarza wchodzimy do sal muzealnych. W dawnych cesarskich apartamentach prezentowane są eksponaty poświęcone założycielowi zakonu św Benedyktowi, sztuce sakralnej i historii Kościoła.






Szczególnie cenna jest księga ze spisanymi przez św. Benedykta reformami życia zakonnego



oraz tryptyk „Życie Jezusa” z 1502 roku Jorga Breua Starszego



Korytarz kończy się wejściem do reprezentacyjnej Sali Marmurowej.



Ozdobą sali jest plafon Paula Trogera Alegoria Oświecenia. Dzięki iluzjonistycznemu malarstwu optycznie podwyższa on pomieszczenie.



Malowidło przedstawia Atenę w rydwanie w towarzystwie mitologicznych postaci. Atena jest tutaj symbolem mądrości i umiaru.



Z kolei Herkules zabijający trzygłowego psa piekielnego jest symbolem pokonania grzechu, ciemności i zła.



Wszystko odnosi się Karola VI, który miał wydobyć Świat z ciemności do światła a ludzi od zła do dobra.

Pomimo nazwy tak naprawdę marmurowe są tylko ościeżnice drzwi, reszta to stiuki i sztukaterie.






Z Sali Marmurowej wychodzimy na szeroki taras. Widać stąd położone u stóp miasteczko Melk,







oraz rzeką Dunaj w Dolinie Wachau.



Stąd też najlepiej widać fasadę kościoła.



Na jej szczycie umieszczono posąg Jezusa zmartwychwstałego w otoczeniu aniołów jako symbol zwycięstwa życia nad śmiercią.



Poniżej znajdują się posągi patronów świątyni – św. św. Piotra i Pawła



a jeszcze niżej archaniołów, obrońców Kościoła.



Wieże mają bogato zdobione hełmy zakończone złotymi monstrancjami.



Z tarasu wchodzimy do Biblioteki. Jest to druga najbardziej reprezentacyjna sala w opactwie. Obowiązuje tutaj zakaz fotografowania więc zamieszczam odnośnik do wirtualnej panoramy. Proszę kliknąć na poniższym zdjęciu a po obejrzeniu wnętrza zamknąć okno. Zgodnie ze strzałkami poruszając myszką można dokładnie obejrzeć całe wnętrze biblioteki oraz sufit.

Według kolejności znaczenia to Sala Biblioteki jest na drugim miejscu zaraz po wnętrzu kościoła. To pokazuje szacunek mnichów do wiedzy. W odróżnieniu od Sali Marmurowej mającej raczej świecki wystrój tutaj dominują elementy związane z wiarą. Wspaniały fresk na suficie, również autorstwa Paula Trogera przedstawia postać kobiecą jako Alegorię Wiary w otoczeniu czterech grup aniołów przedstawiających cnoty kardynalskie: Umiarkowanie, Męstwo, Sprawiedliwość i Mądrość. Cała biblioteka zajmuje 12 pomieszczeń i zawiera w sumie około 100 000 woluminów, w tym 1800 unikatowych rękopisów i 750 inkunabułów z przed 1500 roku. Nie wszystkie sale są dostępne do zwiedzania.

Z biblioteki spiralnymi schodami schodzimy na poziom kościoła



Zwiedzanie kościoła pw. św. św. Piotra i Pawła jest kulminacyjnym punktem naszej wycieczki. Wnętrze kościoła olśniewa przepychem barokowego wystroju.



Dominuje kolor złota, ochry i zieleni. Na sufitach znajdziemy wspaniale freski a cała świątynia jest bogato dekorowana licznymi posagami i sztukateriami.

Główny ołtarz przedstawia figury apostołów Piotra i Pawła w otoczeniu proroków Starego Testamentu.



Ponad nimi znajduje się wspaniała korona papieska oraz postać Boga na kuli ziemskiej



Cała symbolika Ołtarza Głównego odnosi się do zwycięstwa Wiary począwszy od męczeńskiej śmierci Apostołów po panowanie Boga nad Światem. Potwierdza to napis pod koroną Bez uzasadnionej walki nie ma zwycięstwa. Cały ołtarz jest bogato zdobiony złoconymi figurami aniołów i świętych.



Po bokach prezbiterium znajdują się ładne stalle.



Pora przyjrzeć się ścianom. Są poprzecinane licznymi pilastrami zakończonymi kapitelami i ozdobione liśćmi akantu. Wyżej króluje sztuka malarska Każda wolna przestrzeń łuków, lunet i sufitu została pokryta malowidłami.



To dzieła Johanna Michaela Rottmayera. Również ich treść odnosi się do motywu walki i zwycięstwa Kościoła. Najdobitniej przedstawia to monumentalny fresk nad całą nawą główną



przedstawiający apoteozę św. Benedykta. Oto pełna glorii wizja wstąpienia świętego do Królestwa Niebieskiego. Poza motywem głównym fresk pokazuje symbolicznie walki o zachowanie cnót kościelnych. .



Wizja Nieba została również pokazana na fresku w kopule kościoła, gdzie znajdziemy wizerunki Boga, jego Syna i Ducha Świętego w otoczeniu Apostołów, Maryi i innych świętych.



Przed prezbiterium po lewej stronie świątyni znajduje się bogato zdobiona złota ambona.









Poza ołtarzem głównym w kościele znajdują się liczne ołtarze boczne. Dwa największe św. Benedykta i Św. Kolomana są umieszczone w transepcie świątyni. Ołtarz św. Kolomana zawiera sarkofag z jego szczątkami.



Część z pozostałych ołtarzy również zawiera relikwie świętych.






Umieszczone we wnękach miedzy filarami tworzą jakby kaplice. Są bogate zdobione złotymi posagami i sztukateriami.






Kaplice posiadają swoje własne plafony o tematyce Starego i Nowego Testamentu,



a boczne ściany zdobią duże medaliony.






Wyżej nad ołtarzami możemy podziwiać piękno barokowych loży przeznaczonych dla arystokracji książęcej.



Ich misterne zdobnictwo może przywrócić o zawrót głowy






W całym kościele trudno znaleźć element wyposażenia, który nie posiadałby zdobień. Tu przykład snycerki zdobiącej boki ławek



Jak takie bogactwo zdobień i przepych pozłoconego wnętrza ma się do głoszonych zasad życia w skromności Benedyktynów?. Nie mnie oceniać. Ale jako turysta lubiący barok muszę przyznać, że wizyta w tym opactwie w pełni mnie usatysfakcjonowała. Całe opactwo robi imponujące wrażenie. Nie dziwi więc, że włoski pisarz Umberto Eco po zwiedzeniu klasztoru i biblioteki w Melk umieścił tutaj fragmenty akcji słynnej powieści Imię Róży.

Po trudach zwiedzania warto udać się do przyklasztornego parku,



gdzie można w spokoju odpocząć i napić się kawy w położonej na jego terenie kawiarni. Polecam wszystkim wycieczkę do Melk.

Zobacz również:

Dolina Wachau

Klasztor w Dürnstein

Krems



Lokalizacja miejsca

 
Pokaż Melk na większej mapie